Năm 2021, các cấp Hội và hội viên cả nước vui mừng kỉ niệm 26 năm Ngày thành lập Hội, 80 năm Ngày truyền thống NCT Việt Nam, tiến tới Đại hội VI Hội NCT Việt Nam nhiệm kì 2021-2026.
Nhìn lại 5 năm qua, trước những khó khăn thách thức to lớn về biến đổi khí hậu, thiên tai, bão lũ, đại dịch Covid-19 đã gây thiệt hại nghiêm trọng đối với kinh tế, xã hội nước ta; được sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, của các cấp ủy, chính quyền; các cấp Hội và hội viên cả nước đã đoàn kết phấn đấu cơ bản hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội V đề ra với nhiều thành tích nổi bật.
1. Tích cực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, phát triển hội viên, xây dựng tổ chức Hội vững mạnh; tăng cường công tác kiểm tra giám sát, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội viên và NCT
Hiện cả nước có trên 9,7 triệu hội viên NCT, chiếm trên 85% số NCT trong cả nước, sinh hoạt ở 10.367 Hội cơ sở, 88.412 Chi hội, 171.982 Tổ hội; trung bình hằng năm kết nạp trên 43.000 hội viên mới. Thực hiện tinh giản bộ máy và biên chế, số đông cán bộ Hội NCT cấp huyện, cấp cơ sở phải kiêm nhiệm công tác khác; kinh phí hỗ trợ hoạt động Hội NCT giảm đáng kể. Do làm tốt công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền; chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch công tác; phát huy tinh thần đoàn kết của cán bộ, hội viên; hầu hết các cấp Hội NCT vẫn duy trì hoạt động và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Ban Chấp hành Hội NCT khóa V nhiệm kỳ 2016 - 2021 ra mắt Đại hội (Ảnh: Việt Hồng)
Công tác kiểm tra, giám sát thực hiện Điều lệ Hội, Nghị quyết của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ; việc thực hiện Luật NCT, chế độ, chính sách liên quan tới NCT luôn được các cấp Hội quan tâm triển khai. Qua kiểm tra, giám sát đã góp phần giữ vững nguyên tắc, kỉ cương, kỉ luật của Hội; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên và NCT.
2. Công tác chăm sóc NCT đạt nhiều kết quả thiết thực
Hội quan tâm đẩy mạnh xã hội hóa các nguồn lực, vận động tổ chức, cá nhân đóng góp hỗ trợ xóa nhà tạm, thăm hỏi, tặng quà NCT có hoàn cảnh khó khăn. Bình quân mỗi năm có 1,1 triệu NCT được chúc thọ mừng thọ; trên 1,9 triệu NCT được tuyên truyền, phổ biến kiến thức chăm sóc sức khỏe; 3 triệu NCT được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe, gần 4 triệu NCT được khám sức khỏe định kì; trên 95% NCT có thẻ bảo hiểm y tế. Nhiều địa phương quy định chế độ NCT cao hơn quy định chung.
Hiện cả nước có 77.149 CLB văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao của NCT có trên 2,5 triệu người tham gia thường xuyên; các giải thi đấu thể dục, thể thao do Hội phối hợp với ngành thể thao và địa phương tổ chức thu hút gần 3,1 triệu NCT tham gia, góp phần xây dựng cuộc sống vui tươi, lành mạnh của NCT.
Phó Chủ tịch Nguyễn Hòa Bình trao BẰng khen Trung ương Hội cho các cá nhân xuất sắc tỉnh Thái Nguyên (Ảnh: Thanh Hà)
3. Công tác phát huy vai trò NCTđược đẩy mạnh, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Phong trào thi đua yêu nước “Tuổi cao- Gương sáng” do Trung ương Hội phát động đã lôi cuốn đông đảo hội viên và NCT cả nước tham gia; góp phần phát triển kinh tế, xã hội, giữ gìn trật tự trị an, phòng chống tội phạm. Có trên 6,5 triệu NCT đang tham gia lao động, sản xuất; trong đó 99.900 NCT làm chủ các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, 358.000 NCT đạt danh hiệu làm kinh tế giỏi. Hơn 656.000 NCT tham gia công tác Đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể, thanh tra Nhân dân, hòa giải; trên 300.000 NCT tham gia các tổ an ninh Nhân dân phòng chống tội phạm, giữ gìn trật tự ở cơ sở.
Trước đại dịch Covid-19, thực hiện lời kêu gọi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, chỉ đạo của Chính phủ và cuộc vận động do MTTQ Việt Nam phát động, cán bộ, hội viên NCT cả nước đã đóng góp tiền, hiện vật giá trị hàng trăm triệu đồng ủng hộ lực lượng tuyến đầu và xây dựng Quỹ Phòng chống Covid-19; các tổ Covid cộng đồng ở khu dân cư hầu hết do NCT đảm nhiệm; nhiều thầy thuốc, y sĩ, bác sĩ đã nghỉ hưu không quản tuổi cao tình nguyện tham gia công tác phòng chống dịch…
5 năm qua đã có nhiều đơn vị, cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen, được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động; Ban Chấp hành Trung ương Hội đã tặng 36 Cờ thi đua xuất sắc cho các đơn vị dẫn đầu cụm, khối thi đua; tặng 5.461 Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc; xét tặng 36.370 Kỉ niệm chương “Vì sự nghiệp chăm sóc và phát huy vai trò NCT Việt Nam”.
4. Thực hiện hiệu quả hai chương trình công tác Nghị quyết Đại hội V đề ra
Các cấp Hội và hội viên tích cực hưởng ứng Chương trình “NCT tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh”; đóng góp hơn 10,6 triệu ngày công, hơn 3.000 tỉ đồng, hiến 24,4 triệu m2 xây dựng, sửa chữa đường làng, kênh mương, nhà văn hóa, trường học, cơ sở y tế, nơi sinh hoạt cộng đồng, góp phần không nhỏ làm thay đổi diện mạo đô thị và nông thôn.
Đến nay, 63/63 tỉnh, thành phố triển khai Chương trình “NCT tham gia xây dựng, phát triển Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCT ở cơ sở”, trong đó có 5 Quỹ cấp tỉnh, 45 Quỹ cấp huyện; 9.979 xã, phường, thị trấn có Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCTvà Quỹ Toàn dân chăm sóc NCT, chiếm trên 89% tổng số cơ sở. Từ thực tế cho thấy, nơi nào có Quỹ và có nguồn thu Quỹ ổn định, ở đó công tác chăm sóc, phát huy vai trò NCT được đẩy mạnh; vai trò, vị trí tổ chức Hội được khẳng định.
5. Hoàn thành tốt nhiệm vụ được Chính phủ giao
Là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo Tháng hành động vì NCT Việt Nam, Hội tổ chức trên 40.000 buổi tuyên truyền về già hóa dân số, pháp luật, các chế độ, chính sách liên quan đến NCT với gần 3 triệu lượt NCT tham gia. Trong giai đoạn 2015-2020 vận động được trên 1.000 tỉ đồng, thăm hỏi, tặng quà gần 90.000 NCT cô đơn không nơi nương tựa, NCT có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; hơn 4,1 triệu NCT được khám, tư vấn sức khỏe; hàng trăm NCT có hoàn cảnh khó khăn được xóa nhà dột nát.
Thực hiện Quyết định số 1533/QĐ-TTg ngày 2/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Đề án nhân rộng mô hình CLB Liên thế hệ tự giúp nhau (LTHTGN) giai đoạn 2016- 2020, đến cuối năm 2020 có 61/63 tỉnh, thành phố đã triển khai Đề án với gần 3.500 CLB LTHTGN được thành lập (chỉ tiêu là 2.000 CLB), thu hút trên 170.000 người tham gia (trong đó có trên 130.000 NCT). Mô hình CLB LTHTGN đã được giới thiệu ở nhiều diễn đàn khu vực ASEAN, châu Á và quốc tế như một sáng kiến tốt của Chính phủ Việt Nam; đoạt giải nhất “Sáng kiến vì một châu Á già hóa khỏe mạnh” vào tháng 7/2020.
6. Tổng kết nhiều chuyên đề, lĩnh vực công tác, các mô hình, điển hình tiêu biểu được nhân rộng
Hội phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức Hội nghị Biểu dương NCT tiêu biểu tham gia xây dựng Đảng, chính quyền cơ sở thuộc 14 tỉnh khu vực Tây Bắc; tổ chức Hội nghị biểu dương NCT làm kinh tế giỏi toàn quốc lần thứ III tại thủ đô Hà Nội; phối hợp tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Quyết tâm thư của Già làng các dân tộc Tây Nguyên; tổ chức Hội nghị Biểu dương cán bộ Hội NCT tiêu biểu toàn quốc giai đoạn 2015-2020.
Trong nhiệm kì, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Trưởng ban Dân vận Trung ương, Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam và nhiều bộ, ngành đã làm việc với Ban Thường vụ, Thường trực Trung ương Hội, dự phát biểu chỉ đạo tại các hội nghị quan trọng của Hội; thông qua đó Hội kịp thời phản ánh tâm tư, nguyện vọng, đề xuất kiến nghị của NCT với Đảng, Nhà nước.
Cùng với những kết quả trên, công tác đối ngoại của Hội có nhiều khởi sắc; luôn bám sát đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước, đóng góp tích cực trong công tác đối ngoại Nhân dân; tăng cường khai thác các dự án quốc tế nhằm trao đổi học tập kinh nghiệm, tạo nguồn lực góp phần đẩy mạnh công tác Hội. Công tác nghiên cứu lí luận, tổng kết thực tiễn trong nhiệm kì đã hoàn thành 2 đề tài cấp Nhà nước, nhiều đề tài cấp Bộ, tổ chức nhiều hội thảo khoa học, biên tập phát hành sách góp phần đổi mới nội dung công tác Hội; tham gia xây dựng pháp luật, chính sách, chế độ liên quan tới NCT.
7. Một số kinh nghiệm quý được đúc kết
Hội luôn quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với công tác Hội NCT. Quan tâm đổi mới nội dung, phương thức hoạt động Hội; hướng về cơ sở, lấy hội viên là trung tâm; chăm lo bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NCT. Xây dựng đội ngũ cán bộ Hội có năng lực, kinh nghiệm, có uy tín, luôn nỗ lực phấn đấu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác chăm sóc, phát huy vai trò NCT. Nâng cao chất lượng phong trào thi đua yêu nước “Tuổi cao - Gương sáng”; nhân rộng mô hình tiên tiến, tiêu biểu; tổng kết biểu dương khen thưởng kịp thời. Đổi mới nội dung, phát huy hiệu quả công tác đối ngoại của Hội; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan, đoàn thể trong chăm sóc, phát huy vai trò NCT. Chủ động, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức có liên quan tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật, chính sách, chế độ đối với NCT.
Bước vào nhiệm kì mới (2021-2026), vững tin và quyết tâm vượt qua những khó khăn thách thức, phấn đấu đạt nhiều thành tựu mới; phương hướng chung công tác Hội được đặt ra là: Đoàn kết, sáng tạo xây dựng tổ chức Hội vững mạnh; tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò NCT; tích cực tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Các cấp Hội tiếp tục thực hiện 3 nhiệm vụ trọng tâm (Xây dựng tổ chức Hội vững mạnh; Nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc NCT; Phát huy mạnh mẽ vai trò NCT tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc) và các chương trình công tác (Chung tay chăm sóc NCT có hoàn cảnh khó khăn, NCT cô đơn không nơi nương tựa; NCT tích cực tham gia bảo vệ biên giới, biển đảo và phòng chống tội phạm, phòng chống tệ nạn xã hội; NCT xây dựng gia đình văn hóa, gia đình kiểu mẫu). Đồng thời phải tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ được Chính phủ, cấp ủy, chính quyền các cấp giao.
Một số giải pháp chủ yếu cần tập trung là
Chủ động xây dựng chương trình hành động triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ địa phương, Đại hội VI Hội NCT Việt Nam trên cơ sở bám sát ba nhiệm vụ trọng tâm, các chương trình công tác của Hội, nhiệm vụ Chính phủ, cấp ủy chính quyền giao.
Tiếp tục đổi mới công tác thông tin, tuyên truyền, góp phần nâng cao nhận thức về NCT trong thời kì già hóa dân số. Nâng cao chất lượng công tác tổ chức, công tác cán bộ và phát triển hội viên. Chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương kiện toàn tổ chức và cán bộ của Hội; đổi mới nội dung sinh hoạt Hội theo hướng thiết thực, đáp ứng nhu cầu nguyện vọng hợp pháp của hội viên và NCT. Củng cố các ban, văn phòng, đơn vị trực thuộc Trung ương Hội đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Đẩy mạnh xã hội hóa phát triển nguồn lực; đa dạng nội dung, phương thức, mô hình chăm sóc NCT để chăm sóc, phát huy vai trò NCT. Tham mưu với cấp ủy, chính quyền, phối hợp triển khai Chương trình Hành động Quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2021-2030. Phát huy mạnh mẽ vai trò NCT tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, đấu tranh chống tham nhũng, chống tiêu cực, góp phần phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội. Nâng cao chất lượng, hiệu quả chương trình phối hợp giữa Hội NCT với các bộ, ngành, cơ quan có liên quan.
Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước “Tuổi cao - Gương sáng”. Đổi mới công tác quản lí, nâng cao chất lượng hiệu quả nghiên cứu lí luận, tổng kết thực tiễn của Hội NCT. Tăng cường hoạt động đối ngoại; khai thác, thực hiện có hiệu quả các dự án được hỗ trợ góp phần trao đổi học tập kinh nghiệm; quảng bá, nâng cao vị thế của Hội NCT và đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế.
Phát huy truyền thống Hội NCT Việt Nam và 80 năm truyền thống NCT Việt Nam, phát triển sáng tạo những bài học kinh nghiệm trong nhiệm kì 2016-2021; cán bộ, hội viên, NCT cả nước phấn khởi, tự hào bước vào nhiệm kì mới 2021-2026; quyết tâm xây dựng tổ chức Hội vững mạnh toàn diện, nòng cốt trong công tác chăm sóc phát huy vai trò NCT; góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết Đại hội VI Hội NCT Việt Nam; tiếp tục làm rạng rỡ tinh thần “Tuổi cao chí càng cao, nêu gương sáng vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Nguyễn Hòa Bình
Phó Chủ tịch Hội NCT Việt Nam