Ngày 30/9, tại Hà Nội, Trung ương Hội NCT Việt Nam phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (UNFPA), Tổng cục Dân số và Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế), Tổ chức HelpAge International tổ chức Tọa đàm “Tiến tới công bằng cho mọi lứa tuổi” nhân kỷ niệm Ngày Quốc tế NCT 1/10 nhằm kêu gọi xã hội có một cách nhìn nhận tích cực hơn về NCT ở Việt Nam, biến thách thức của già hóa dân số thành cơ hội và tăng cường sự hiểu biết về động lực của một xã hội đang già hóa. Tham dự tọa đàm có TS Đàm Hữu Đắc, Phó Chủ tịch Thường Thường trực Trung ương Hội NCT Việt Nam; bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam; bà Trần Bích Thủy, Giám đốc Quốc gia Tổ chức HelpAge International; bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số và Kế hoạch hóa gia đình; đại diện các bộ, ngành, đoàn thể ở trung ương, một số tổ chức quốc tế, đại diện tổ chức Hội NCT ở cơ sở.
TS Đàm Hữu Đắc, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Hội NCT Việt Nam
phát biểu tại buổi tọa đàm
Theo các chuyên gia, già hóa dân số là một trong những xu hướng và đặc điểm quan trọng nhất của thế kỷ 21. Trên toàn cầu, cứ 9 người thì có 1 người từ 60 tuổi trở lên. Dự báo con số này sẽ tăng lên 5 người thì có 1 người từ 60 tuổi trở lên vào năm 2050. Trong giai đoạn 2015 - 2030, số NCT trên toàn cầu dự đoán sẽ tăng lên 56% - từ 901 triệu lên 1,4 tỷ. Đến năm 2030, số người từ 60 tuổi trở lên sẽ cao hơn số người ở độ tuổi từ 15-24.
Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn "già hóa dân số" từ năm 2011 và là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất trên thế giới. Năm 2017, số NCT chiếm 11,9% trong tổng dân số, có nghĩa là cứ 9 người thì có 1 người từ 60 tuổi trở lên. Theo dự báo của Tổng cục thống kê, đến năm 2038, nhóm đó dân số từ 60 tuổi trở lên khoảng hơn 21 triệu người, chiếm 20% tổng dân số và con số này là 27 triệu người, chiếm 25% tổng dân số vào năm 2050.
Phát biểu tại buổi tọa đàm, TS Đàm Hữu Đắc, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Hội NCT Việt Nam nhấn mạnh: “Việt Nam là một trong những quốc gia đang có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất châu Á, thời gian chuyển từ giai đoạn “già hóa dân số” sang “dân số già” khoảng 17 - 20 năm. Điều này tạo ra không ít khó khăn trong việc hoạch định chính sách đối với NCT. Vẫn còn có bộ phận không nhỏ NCT có cuộc sống khó khăn, đang rất cần sự quan tâm giúp đỡ từ Nhà nước, gia đình và cộng đồng”.
Bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam cho biết: "Già hóa dân số là một chủ đề không thể bỏ qua trong Chương trình nghị sự Phát triển bền vững năm 2030. Già hóa dân số xảy ra không phải vì tỷ lệ tử vong giảm, hay vì con người sống lâu hơn mà vì mức sinh giảm. Tất cả các quốc gia trên thế giới bao gồm cả Việt Nam phải chuẩn bị cho già hóa dân số khi các cặp vợ chồng bắt đầu có một gia đình nhỏ hơn. Việt Nam cần phải tính đến một mô hình mới phù hợp với vấn đề già hóa dân số và tăng trưởng kinh tế và xã hội, đồng thời đảm bảo hòa nhập xã hội cho người cao tuổi”.
Bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam
phát biểu tại buổi tọa đàm
Thông qua buổi tọa đàm, các chuyên gia, đại biểu khách mời khẳng định NCT là những người tham gia tích cực trong xã hội, chứ không phải là gánh nặng của xã hội. Việt Nam cần thiết phải tạo điều kiện cho các cơ hội việc làm, tuổi nghỉ hưu linh hoạt và bình đẳng giữa nam và nữ, phát triển kỹ năng, chăm sóc sức khỏe toàn dân, an sinh xã hội và môi trường thân thiện với NCT như một phương tiện để đảm bảo thu nhập và lợi ích cho tuổi già. Bên cạnh đó, phá bỏ các rào cản tiến tới công bằng cho NCT, đặc biệt chấm dứt phân biệt dựa vào tuổi tác nhằm đảm bảo hòa nhập xã hội đối với NCT – đây là cách hiệu quả nhất để ứng phó với vấn đề già hóa dân số và đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững.
Lãnh đạo Trung ương Hội NCT Việt Nam, Tổng cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình,
Tổ chức HelpAge cùng các đại biểu khách mời tham dự buổi tọa đàm
Chủ đề “Tiến tới công bằng cho mọi lứa tuổi” thúc đẩy những thay đổi về cấu trúc và xã hội nhằm xây dựng các chính sách theo hướng tiếp cận vòng đời: học tập suốt đời, lao động việc làm và sinh kế, an sinh xã hội và bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân.
Các đại biểu chia sẻ tại buổi tọa đàm
Ngay sau buổi tọa đàm, đại diện các bên liên quan đã cắt băng khai mạc Triển lãm ảnh với tiêu đề "Con người của ICPD, ngang qua cuộc đời, quyền và lựa chọn cho tất cả mọi người". Với 2 bộ 30 bức ảnh thể hiện 15 phương châm của ICPD cho thấy những câu chuyện đầy cảm hứng về NCT; mối tương quan giữa dân số và phát triển bền vững. Triển lãm diễn ra đến hết ngày 1/10/2019 tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, số 36 Lý Thường Kiệt, Hà Nội.