Mặc dù được thiên nhiên ban tặng Công viên địa chất toàn cầu (CVĐCTC) Cao nguyên đá Đồng Văn - là một trong 91 CVĐCTC tại 27 quốc gia trên thế giới với rất nhiều tiềm năng, nhưng đến nay, vùng đất này nói riêng, tỉnh Hà Giang nói chung vẫn thuộc diện nghèo nhất cả nước.
Làm thế nào để khai thác được tiềm năng, lợi thế của Cao nguyên đá Đồng Văn vẫn còn là một bài toán khó đối với Hà Giang. Và việc lập Quy hoạch xây dựng CVĐCTC Cao nguyên đá là một trong những bước đi để giải bài toán này.
|
" Rừng đá" trên cao nguyên đá Đồng Văn Hà Giang.
Ảnh: Minh Tâm/TTXVN |
Ngày 3/10/2010, Cao nguyên đá Đồng Văn đã được UNESCO công nhận là Công viên Địa chất toàn cầu, đây là Công viên Địa chất toàn cầu duy nhất tại Việt Nam và thứ hai của Đông Nam Á, mở ra một cơ hội lớn cho vùng phát triển đột phá về kinh tế-xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng.
Việc đẩy nhanh tiến độ triển khai lập quy hoạch CVĐCTC cao nguyên đá Đồng Văn để thu hút các nguồn vốn đầu tư cho công viên địa chất là yếu tố quan trọng góp phần phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Bởi trên thực tế, Hà Giang là tỉnh vùng cao biên giới còn nhiều khó khăn. Toàn tỉnh có 6/11 huyện nghèo đặc biệt khó khăn theo chương trình 30A của Chính phủ. Trong đó, khó khăn nhất hiện nay là thiếu đất sản xuất, thiếu nước, khí hậu khắc nghiệt, địa hình hiểm trở, đường xá đi lại khó khăn-nhất là mùa mưa lũ...
Do đó, việc lập Quy hoạch xây dựng CVĐCTC Cao nguyên đá Đồng Văn nhằm hoạch định chiến lược đầu tư xây dựng là công tác cần thiết và cấp bách.
Bảo tàng thiên nhiên về địa chất
Mới đây, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng đã thẩm định đồ án Quy hoạch xây dựng CVĐCTC Cao nguyên đá Đồng Văn do đơn vị tư vấn là Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia thực hiện.
Theo đồ án này, định hướng phát triển CVĐCTC Cao nguyên đá Đồng Văn sẽ thành không gian xanh, một bảo tàng thiên nhiên về địa chất, sinh học và lịch sử văn hóa dưới dạng các công viên chuyên đề như: Công viên địa văn hóa, Công viên địa sinh học, Công viên khoa học địa chất…gắn với hệ thống khu, điểm du lịch nhằm phát huy hiệu quả, bền vững các giá trị về thiên nhiên và văn hóa trong vùng.
Cụ thể: Công viên địa văn hóa tại khu vực phía Bắc huyện Đồng Văn bao gồm các khu vực có giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc truyền thống, địa chất như: Phố Cáo, thôn Lũng Cẩm, thị trấn Phó Bảng, Dinh họ Vương, thị trấn Đồng Văn, cột cờ Lũng Cú.
Công viên khoa học địa chất tại khu vực phía Bắc huyện Mèo Vạc bao gồm: hẻm vực Tu Sản, thị trấn Mèo Vạc, rừng Tát Ngà, sông Nho Quế.
Còn Công viên địa sinh học tại khu vực các huyện Yên Minh, Quản Bạ bao gồm các khu bảo tồn thiên nhiên Du Già, khu vực sinh thái núi cao Na Khê, Lao Và Chải; khu bảo tồn thiên nhiên Bát Đại Sơn, rừng phòng hộ khu vực Tùng Vài.
Ngoài ra, đồ án Quy hoạch xây dựng CVĐCTC Cao nguyên đá Đồng Văn quy hoạch bốn trung tâm du lịch tại khu vực các đô thị: Đồng Văn, Mèo Vạc, Yên Minh, Tam Sơn nhằm đảm bảo phát triển hài hòa nhưng vẫn có trọng tâm, trọng điểm thúc đẩy sự phát triển của vùng...
Phải tạo điểm nhấn trong quy hoạch
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau của các chuyên gia xung quanh đồ án quy hoạch này.Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng, đây là nơi có những vùng đá vôi đặc biệt, chứa đựng dấu ấn tiêu biểu về lịch sử phát triển vỏ trái đất, những hiện tượng tự nhiên, cảnh quan đặc sắc về thẩm mỹ, với tính đa dạng sinh học cao và truyền thống văn hóa lâu đời của cộng đồng cư dân bản địa. Do đó, để phát huy tối đa các tiềm năng du lịch và bản sắc dân tộc ở trên cao nguyên đá, rất cần thiết thuê tư vấn nước ngoài tham gia lập quy hoạch xây dựng Cao nguyên đá Đồng Văn.
Còn Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Đình Toàn thì cho rằng, Cao nguyên đá có nhiều tiềm năng về du lịch nhưng chưa đủ sức hấp dẫn du khách đến và quay trở lại. Muốn vậy, cần phải có hạ tầng phục vụ du lịch tốt; Cao nguyên đá Đồng Văn phải trở thành một công viên địa chất đặc thù, chứ không phải một đồ án thông thường.
Thực tế cho thấy, Cao nguyên đá Đồng Văn là vùng đất địa đầu Tổ quốc, chứa đựng nhiều giá trị về di sản, đa dạng sinh học, có nền văn hóa đậm đà bản sắc. Do đó, việc lập quy hoạch cần phải làm nổi bật được các yếu tố này, chứ không chỉ chung chung.
Ông Lưu Đức Hải, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam cho rằng, từ thực tiễn và yêu cầu phát triển như trên đòi hỏi quy hoạch phải đặt ra các vấn đề đầu tư xây dựng hệ thống đô thị và khu dân cư nông thôn, giao thông liên kết, cung cấp năng lượng; các cơ sở động lực phát triển kinh tế trên địa bàn, đặc biệt là hệ thống cơ sở vật chất phục vụ cho phát triển du lịch.
Các chuyên gia cũng đồng tình với mục tiêu CVĐCTC Cao nguyên đá Đồng Văn sẽ trở thành một bảo tàng thiên nhiên về địa chất, sinh học và lịch sử văn hóa. Tuy nhiên, để vùng đất này thực sự hấp dẫn, đem lại hiệu quả kinh tế xã hội, đồ án quy hoạch cần phải làm thế nào để tạo điểm nhấn thực sự... trở thành điểm hấp dẫn du lịch của cả nước và thế giới.
Nguồn: ĐCSVN, 10/5/2014, Thanh Hoa