Quang cảnh buổi sinh hoạt Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau
Từ đầu 2013, tỉnh Bến Tre được Quỹ Dân số Liên Hiệp quốc tại Việt Nam hỗ trợ triển khai dự án phòng chống bạo lực gia đình & Chăm sóc NCT với nội dung cụ thể là xây dựng 6 Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau (câu lạc bộ) ở 6 xã thuộc huyện Châu Thành và huyện Chợ Lách. Nhận thức đây là một cơ hội để chăm sóc và phát huy vai trò NCT, Ban Đại diện Hội NCT tỉnh Bến Tre cùng với Sở Lao động-Thương binh và Xã hội đã tích cực tham gia triển khai dự án, được đông đảo NCT trong tỉnh nhiệt tình ủng hộ. Tới tháng 7/2013, cả 6 câu lạc bộ lần lượt ra mắt và đi vào hoạt động, trong đó có 197 thành viên tuổi từ 55 trở lên chiếm 65,23%; có 213 thành viên là người nghèo, cận nghèo, khó khăn chiếm 70,52%. Dự án đã được lãnh đạo từ tỉnh đến cơ sở đánh giá cao và rất quan tâm. Tháng 4/2014, UBND tỉnh Bến Tre và 2 huyện Châu Thành, Chợ Lách đã cấp kinh phí đối ứng với số tiền là 300 triệu đồng để mỗi Câu lạc bộ có 100 triệu đồng đảm bảo vốn vay cho các thành viên phát triển kinh tế nâng cao cuộc sống. Sự hỗ trợ nguồn lực cho các câu lạc bộ vừa là một nguồn động viên quý báu cho NCT vừa là một điểm nhấn để Bến Tre tiếp tục nhân rộng mô hình câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau.
Sau khi thành lập, các câu lạc bộ được Ban quản lý dự án và Tổ chức Hỗ trợ NCT quốc tế (HAI) trang bị phương tiện, kinh phí hoạt động, tập huấn và hướng dẫn chuyên môn. Ban Đại diện Hội NCT tỉnh phối hợp với Ban quản lý dự án, Sở Lao động Thương binh và Xã hội cùng Ban Đại diện Hội NCT của 2 huyện Châu Thành, Chợ Lách thường xuyên kiểm tra, giám sát tình hình các thành viên vay vốn của 6 câu lạc bộ. Đặc biệt, Hội NCT xã tham gia sinh hoạt đều đặn với câu lạc bộ mỗi tháng nên các câu lạc bộ đều hoạt động rất tích cực và đạt được hiệu quả cao. Các thành viên thường xuyên tập thể dục dưỡng sinh theo tổ hoặc tại nhà, có 100% thành viên tham gia tập thức vũ kinh, đi bộ mỗi buổi sáng thu hút thêm nhiều người tham gia. Các câu lạc bộ đã phối hợp với Y tế/Hội Chữ Thập đỏ tổ chức khám sức khỏe cho các thành viên 02 lần /năm. Hàng tháng, trước khi sinh hoạt, các câu lạc bộ tổ chức đo huyết áp, cân nặng cho tất cả thành viên. Đặc biệt, câu lạc bộ tạo điều kiện để thành viên có BHYT, đến nay số thành viên có BHYT đã đạt 92%; hơn 78% thành viên đã duy trì sức khỏe tốt và cải thiện hơn so với trước khi vào Câu lạc bộ. Mỗi Câu lạc bộ đều có tổ tình nguyện viên chăm sóc cho NCT đau yếu, thiệt thòi ở cộng đồng. Các tình nguyện viên đã hỗ trợ chăm sóc người bệnh ốm đau dài ngày, giúp người già cô đơn dọn nhà, nấu cơm, thăm hỏi trò chuyện v.v, Hiện có 38 tình nguyện viên chăm sóc cho 89 cụ cô đơn, có hoàn cảnh khó khăn.. Những việc làm trên đã được chính quyền và người dân đánh giá rất cao, góp phần khơi dậy tình cảm nhân ái trong cộng đồng.
Trên cơ sở được dự án hỗ trợ 50 triệu, UBND hỗ trợ 50 triệu làm nguồn vốn ban đầu, mỗi câu lạc bộ đã tổ chức nhiều hoạt động tăng thu nhập, cho thành viên vay vốn (tối đa mỗi người được vay 5 triệu đồng). Các thành viên còn được tập huấn chuyển giao khoa học, kỹ thuật, học mô hình sản xuất. Kết quả đã có nhiều người bước đầu cải thiện đời sống gia đình. Khi mới thành lập, 6 Câu lạc bộ có 119 thành viên có hoàn cảnh nghèo, cận nghèo chiếm 35,84%, sau 3 năm đã giảm xuống 25,30%. Hầu hết các thành viên vay vốn đã làm ăn có hiệu quả, đã có 3 mô hình làm kinh tế giỏi tại xã Sơn Định được nhân rộng trong câu lạc bộ.
Hoạt động văn hóa, văn nghệ, thăm hỏi, giao lưu góp phần gắn kết giữa các thành viên nên các câu lạc bộ đã phát triển rất mạnh như tổ chức các tổ nhóm văn nghệ, hát múa trong các buổi sinh hoạt, các dịp lễ, tết, giao lưu văn nghệ với đơn vị bạn v.v. Hoạt động này đã mang lại niềm vui tinh thần, tạo sự gắn kết giữa các thành viên và đẩy mạnh phong trào vui khỏe tại địa phương. Các câu lạc bộ đã tổ chức các buổi truyền thông để nâng cao nhận thức về quyền và lợi ích, chế độ chính sách cho NCT. Các thành viên câu lạc bộ còn truyền đạt kiến thức cho gia đình/ cộng đồng. Ngoài ra, các câu lạc bộ đã giúp làm hồ sơ cho 113 cụ 80 tuổi được hưởng trợ cấp xã hội, hướng dẫn và giúp làm thủ tục cho 35 cụ được cấp BHYT; giúp làm thủ tục hưởng tiền mai táng cho 10 cụ qua đời. Hoạt động tự giúp nhau và hỗ trợ cộng đồng là một đặc điểm rất nhân văn của câu lạc bộ. Các câu lạc bộ có đội ngũ tình nguyện viên hỗ trợ nguồn lực, qua 3 năm đã đạt được các kết quả như: vận động được trên 1.621 triệu đồng để hỗ trợ công đồng; phối hợp với Hội Bệnh nhân nghèo, người tàn tật và trẻ mồ côi xin cấp 26 xe lăn, xe lắc cho NCT khuyết tật, mổ mắt 12 trường hợp, mổ tim 4 trường hợp, khám và điều trị xương khớp 47 trường hợp, lắp chân giả 16 trường hợp, vận động 2 thành viên hiến máu nhân đạo, vận động được 8.946 kg gạo cấp cho 745 lượt hộ nghèo, cận nghèo, cấp 2.320 quyển vở và 50 cặp học sinh cho 175 học sinh nghèo, vận động cất 6 căn nhà mới, sửa chữa 11 căn, cấp 11 quan tài cho người nghèo. Đặc biệt, có tới 5.085 người được câu lạc bộ giúp đỡ sửa chữa nhà, giúp đưa đi khám bệnh, thu hoạch trái cây... Không chỉ góp công, câu lạc bộ còn đứng ra vận động để hỗ trợ hiện vật cho các đối tượng khó khăn như hỗ trợ vật liệu cất nhà tình thương, quà vào dịp tết và các ngày kỷ niệm NCT, vận động hiến 12.000m2 đất xây dựng giao thông nông thôn, tham gia nấu bếp ăn từ thiện cho bệnh viện và cho học sinh nghèo 70- 80 suất/ ngày, 5 thành viên chặt thuốc nam hằng ngày giúp cơ sở thuốc nam từ thiện huyện Châu Thành, giúp 1.012 ngày công làm vệ sinh môi trường, trồng hoa công sở, nâng cấp tuyến đê bao thủy lợi, quét dọn trang trí đền thờ liệt sĩ… Hoạt động này đã trở thành một phong trào hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng, góp phần gắn kết tình làng nghĩa xóm được bà con đánh giá rất cao.
Để có nguồn tiền hỗ trợ người gặp khó khăn, các câu lạc bộ đã lập sổ Tấm lòng vàng để vận động mọi người đóng góp tiền. Tới nay, các câu lạc bộ đã huy động được 115 triệu đồng để giúp đỡ kịp thời 82 trường hợp nghèo, khó khăn, bệnh nan y trong cộng đồng. Kết quả của sổ Tấm lòng vàng đã chứng tỏ sự tin tưởng của cộng đồng vào các câu lạc bộ. Trong mỗi buổi sinh hoạt, các câu lạc bộ đều tổ chức truyền thông các kiến thức cho thành viên câu lạc bộ về các vấn đề như: Chính sách pháp luật, quyền lợi của NCT, người khuyết tật, chế độ BHYT, bình đẳng giới; 19 tiêu chí xã Nông thôn mới; phong trào bảo vệ an ninh, kiến thức chăm sóc sức khỏe, bảo vệ môi trường v.v. Đặc biệt, các thành viên câu lạc bộ còn được tập huấn về: Kỹ thuật làm chế phẩm vi sinh; làm giá trong xô nhựa; chăm sóc cây bông giấy; chăm sóc mai vàng vào dịp tết giúp họ phát triển kinh tế. Với những thành tích đạt được, các câu lạc bộ Sơn Định, Phú Sơn huyện Chợ Lách; Phước Thạnh, huyện Châu Thành được nhiều đoàn đến tham quan và nhiều báo, đài truyền hình, phát thanh tới đưa tin và được báo cáo tại Hội nghị điển hình tiên tiến của Hội NCT vào tháng 5/2015 tại Hà Nội.
Thực hiện Chương trình hành động Quốc gia về NCT, phát huy thành quả từ 6 câu lạc bộ ban đầu, Ban Công tác NCT, Ban Đại diện Hội NCT tỉnh đã có kế hoạch nhân rộng mô hình câu lạc bộ trên địa bàn tỉnh Bến Tre. Từ tháng 4/2014, được sự quan tâm của Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam và Ban Quản lý dự án VIE 022 tiếp tục hỗ trợ xây dựng tiếp 5 Câu lạc bộ ở 5 xã. Đến nay các câu lạc bộ đã hoạt động nề nếp, có vốn vay mỗi CLB từ 45 đến 50 triệu đồng. Năm 2015, tỉnh đã phát triển thêm 6 CLB ở 6 xã. Nguồn vốn từ Quỹ của Hội NCT và vận động mạnh thường quân hỗ trợ mỗi Câu lạc bộ có từ 15 đến 30 triệu đồng. Tuy nguồn vốn ít nhưng với sự nhiệt tình của Ban Chủ nhiệm, sự đồng thuận của thành viên, sự quan tâm của lãnh đạo cơ sở đến nay Câu lạc bộ hoạt động ổn định và có chiều hướng phát triển. Hiện nay Bến Tre có 17 câu lạc bộ với 917 thành viên, nguồn vốn phát triển kinh tế đạt 1.035 triệu đồng, có 365 lượt người vay. Ban Chủ nhiệm điều hành hoạt động có hiệu quả.
Phát huy những kết quả trên, Trung ương Hội NCT và các bộ ngành liên quan cần hỗ trợ, hướng dẫn để tỉnh Bến Tre xây dựng đề án của mình với các nội dung phối hợp với Trung ương. Quỹ Dân số Liên Hiệp Quốc (UNFPA), Tổ chức hỗ trợ Quốc tế NCT (HAI), Trung ương Hội NCTcần tiếp tục hỗ trợ vốn ban đầu, tập huấn kỹ thuật giúp Bến Tre nhân rộng mô hình Câu lạc bộ liên thế hệ tự giúp nhau đạt chỉ tiêu của tỉnh.