Ngày 07/3, Trung ương Hội NCT Việt Nam hợp tác với Tổ chức Hỗ trợ NCT Quốc tế (HelpAge International) tại Việt Nam và Quỹ Hòa bình Sasakawa (Sasakawa Peace Foundation – SPF) tổ chức Hội thảo với chủ đề "Thích ứng với già hóa dân số ở châu Á: Nhìn dưới góc độ tham gia xã hội và việc làm".Gần 60 đại biểu đến từ Văn phòng Chính Phủ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Uỷ ban Quốc gia về NCT Việt Nam, Uỷ ban Mặt trân Tổ quốc Việt Nam, Trung ương Hội NCT Việt Nam, các tổ chức đoàn thể xã hội..., các đại biểu khách mời, chuyên gia từ Nhật Bản, Thái Lan, đại diện Tổ chức HelpAge International tại Việt Nam và Quỹ Hòa bình Sasakawa (SPF); Chủ tịch Hội NCT Việt Nam Phạm Thị Hải Chuyền; Phó Chủ tịch Thường trực Đàm Hữu Đắc; Phó Chủ tịch Ngô Trọng Vịnh tham dự hội thảo.
Chủ tịch Hội NCT Việt Nam Phạm Thị Hải Chuyền
phát biểu khai mạc hội thảo
Hội thảo nhằm làm rõ bức tranh toàn cảnh về tình hình già hóa dân số, các cơ hội và thách thức đặt ra với khu vực Đông Á và Đông Nam châu Á, trong đó có Việt Nam; đồng thời thảo luận để đưa ra các giải pháp thúc đẩy sự tham gia xã hội và việc làm của NCT.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch Hội NCT Viêt Nam Phạm Thị Hải Chuyền nhấn mạnh: Để đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng cho NCT, trong đó có quyền được chăm sóc và quyền được phát huy, những năm qua Hội NCT Việt Nam đã tích cực triển khai thực hiện Luật NCT, Chương trình hành động quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2012-2020 của Chính phủ; hai chương trình công tác lớn của Hội "NCT tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh"; "NCT tham gia xây dựng và phát triển Quĩ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCT"; Chương trình "Mắt sáng cho NCT"; Tháng hành động vì NCT Việt Nam; Đề án của Chính phủ về nhân rộng mô hình Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau giai đoạn 2016-2020 đạt nhiều kết quả, được NCT, chính quyền các cấp và dư luận đánh giá cao. Đặc biệt, Hội NCT Việt Nam đã triển khai nhiều chương trình hoạt động khuyến khích sự tham gia xã hội và tăng thu nhập cho NCT thông qua Chương trình "NCT tham gia bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh"; NCT tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở; tham gia bảo vệ biên giới, hải đảo và tham gia giáo dục thế hệ con cháu; triển khai Đề án nhân rộng các Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau, tập trung giúp NCT có hoàn cảnh khó khăn, nghèo, cận nghèo, NCT là phụ nữ vươn lên trong cuộc sống.
TS. Takeo Ogawa, Chủ tịch, Trung tâm Già hóa châu Á chia sẻ
kinh nghiệm về thích ứng với già hóa dân số tại Nhật Bản
PGS. Vipan Prachuabmoh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu về Dân số, Đại học Chulalongkorn,
Thái Lan chia sẻ kinh nghiệm về thích ứng già hóa dân số tại Thái Lan
Tại hội thảo, TS. Giang Thanh Long, Viện Chính sách Công, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẽ về vấn đề "Già hóa dân số ở châu Á: Cơ hội và thách thức", trong đó đề cập tới các số liệu chi tiết về già hóa dân số tại châu Á và Việt Nam, những cơ hội và thách thức về thị trường lao động, việc làm, an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe, chăm sóc dài hạn... Bên cạnh đó, các chuyên gia đến từ 2 nước Nhật Bản, Thái Lan chia sẽ những kinh nghiệm nhằm thích ứng với già hóa dân số ở Nhật Bản và Thái Lan, qua đó học tập các sáng kiến, áp dụng vào các mô hình hỗ trợ NCT đang triển khai và rút ra các bài học kinh nghiệm, giải pháp cho các vấn đề liên quan tới NCT tại Việt Nam.
Đại biểu tham dự Hội thảo
Đặc biệt, Ban Tổ chức hội thảo dành nhiều thời gian thảo luận nhóm, hỏi đáp về các vấn đề nổi bật hiện nay có liên quan tới NCT như: Hệ quả kinh tế xã hội và sức khỏe của việc nâng tuổi hưu với lao động nam và nữ; việc sử dụng thời gian của NCT trong các công việc gia đình; trầm cảm, cô đơn tuổi già, các hệ lụy kinh tế - xã hội và sức khỏe; sự khác biệt giới về sức khỏe và việc sử dụng các dịch vụ y tế; các nhu cầu không được đáp ứng, nguồn nhân lực và vấn đề tài chính trong chăm sóc dài hạn cho NCT; dinh dưỡng của NCT; dân trí về tài chính của NCT... Qua đó, giúp hội thảo đạt được mục tiêu và hướng tới đóng góp các ý kiến cho sửa đổi, bổ sung Luật NCT cũng như xây dựng Chương trình hành động quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2021-2030.
Hiện nay, khu vực Đông Nam Á và Đông Á, trong đó có Việt Nam đang trải qua thời kỳ già hóa dân số với tốc độ chưa từng thấy từ trước tới nay. Năm 2011, tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên chiếm 7% tổng dân số và Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số. Già hóa nhanh ở Việt Nam là do tuổi thọ bình quân của người Việt đang tăng lên nhanh chóng (đạt gần 73,5 tuổi, cao hơn mức trung bình của thế giới và xếp thứ ba tại Đông Nam Á, chỉ sau Singapore và Brunei); trong khi tỷ suất sinh và tỷ suất tử lại giảm mạnh. Điều này đặt ra những thách thức đặc biệt trong lĩnh vực tham gia xã hội và việc làm. Đây là vấn đề cần được cân nhắc kỹ và nhìn nhận dưới mọi khía cạnh nhằm tìm ra các giải pháp hữu ích để giải quyết các thách thức; đồng thời nhận được sự quan tâm của các bên tham gia Hội thảo.
Đại biểu hỏi đáp về các vấn đề nổi bật hiện nay liên quan tới NCT
Đại biểu tham dự hội thảo chụp ảnh lưu niệm
Trong khuôn khổ hội thảo, ngày 6/3, các đại biểu cùng chuyên gia, khách mời quốc tế đi thăm mô hình Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau tại thôn Phú Hậu Thượng, xã Sơn Đông, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Đây là mô hình do Tổ chức HelpAge International tại Việt Nam hợp tác với Hội NCT các cấp triển khai với sự tài trợ của Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA). Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau là một tổ chức dựa vào cộng đồng nhằm góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của NCT, người nghèo, người thiệt thòi, gia đình và cộng đồng của họ. Mô hình này sử dụng cách tiếp cận dựa vào cộng đồng, tự giúp nhau, liên thế hệ. Đây là mô hình đa chức năng gồm nhiều mảng hoạt động, vừa chăm sóc và phát huy vai trò NCT tại cộng đồng: Tăng thu nhập; chăm sóc sức khỏe; chăm sóc tại nhà; tự giúp nhau/ hỗ trợ cộng đồng; văn hóa - văn nghệ, thăm hỏi, giao lưu; tiếp cận quyền và lợi ích; xây dựng nguồn lực; nâng cao nhận thức, kiến thức. Với các mảng hoạt động đa dạng như trên, Câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau là một mô hình tốt trong thúc đẩy sự tham gia xã hội và tiếp cận việc làm tăng thu nhập cho NCT.