Luật Người cao tuổi (NCT) có hiệu lực thi hành từ 01/7/2010; sau 5 năm triển khai thực hiện, Luật NCT từng bước đi vào cuộc sống, đời sống vật chất, tinh thần và sức khỏe của NCT, nhất là NCT nghèo, cô đơn, không nơi nương tựa, ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số...có bước cải thiện. Phóng viên Báo Người cao tuổi phỏng vấn bà Lưu Thị Hường, Ủy viên Thường vụ, Trưởng Ban Chăm sóc, TW Hội NCT Việt Nam, về triển khai tổ chức thực hiện Luật...
PV: - Thưa bà, 5 năm triển khai thực hiện Luật NCT, TW Hội NCT Việt Nam tập trung vào nhiệm vụ gì để đạt hiệu quả ?
Bà Lưu Thị Hường:- Xác định tổ chức thực hiện là nhiệm vụ trọng tâm; sau khi Luật NCT ban hành, TW Hội phân công trách nhiệm cụ thể cho từng phòng, ban xây dựng kế hoạch triển khai; ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các cấp Hội NCT phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức thực hiện Luật NCT. Hằng năm, TW Hội đều tham gia cùng các bộ, ngành liên quan, ra văn bản hướng dẫn thực hiện Luật kịp thời, như: Nghị định 06/2010/NĐ-CP của Chính phủ qui định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật NCT; Quyết định số 1781/2012/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình hành động quốc gia về NCT Việt Nam giai đoạn 2012 - 2020; Quyết định số 544/QĐ-TTg ngày 25/4/2015 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện "Tháng hành động vì NCT Việt Nam"; 7 Thông tư hướng dẫn thực hiện Luật NCT của các bộ: Tài chính, Lao động - Thương binh và Xã hội, Y tế, Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Giao thông vận tải...Đồng thời, chỉ đạo các cấp Hội đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật NCT; trung bình mỗi năm tổ chức 4 khóa tập huấn cho hàng trăm cán bộ Hội cơ sở; phối hợp với các tổ chức quốc tế triển khai một số dự án hỗ trợ, như: Tuyên truyền, tập huấn, in tài liệu phổ biến Luật NCT, các văn bản của Chính phủ, bộ, ngành...
Với trách nhiệm của mình, các cấp Hội NCT tích cực tham gia xây dựng văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thi hành Luật NCT của cấp ủy, chính quyền địa phương; tham mưu tổ chức tuyên truyền Luật NCT với nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Hội NCT các tỉnh, thành phố liên hệ với các Trung tâm bồi dưỡng chính trị của tỉnh, huyện tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ Hội cơ sở về những nội dung cơ bản của Luật NCT, những qui định về quyền và nghĩa vụ của NCT, các chế độ, chính sách liên quan đến NCT như: Trợ cấp xã hội (TCXH), trợ cấp mai táng phí, về chúc thọ, mừng thọ, giảm giá vé, giá dịch vụ...
TW Hội chỉ đạo sát sao các cấp Hội tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật NCT ở cơ sở; hằng năm tổ chức đoàn đi kiểm tra, giám sát định kì và đột xuất tại các địa phương; cùng Ủy ban Quốc gia về NCT Việt Nam và các bộ, ngành thành lập 28 Tổ kiểm tra giám sát việc thực hiện Luật NCT; qua đó phát hiện ra những đối tượng NCT chưa được hưởng chế độ TCXH, chậm hoàn thiện thủ tục hồ sơ, chi trả chậm TCXH cho các đối tượng (điển hình là huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, chi trả chậm gần một năm; có người mất mà chưa được hưởng TCXH); phát hiện ra một số bộ, ngành, địa phương chưa thực hiện nghiêm những điều khoản quy định trong Luật NCT...
Bà Lưu Thị Hường, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Chăm sóc NCT
PV: - Thưa bà, sau 5 năm thực hiện Luật NCT, những khó khăn, vướng mắc nào cần tập trung khắc phục trong thời gian tới ?
Bà Lưu Thị Hường: - Thực tế còn nhiều vấn đề cần phải khắc phục để Luật NCT thực sự đi vào cuộc sống. Cụ thể: NCT khi tham gia giao thông công cộng mới chỉ được giảm giá vé tàu hỏa, tàu thủy và Hãng hàng không Vietnam airlines, qua những điểm bán vé của Nhà nước; còn các đại lí bán vé của các hãng hàng không khác và giao thông công cộng đường bộ thì NCT chưa được giảm giá vé; còn nhiều địa phương chưa thực hiện giảm giá vé, giá dịch vụ cho NCT khi tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch, tham quan các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử. Về chăm sóc sức khoẻ, đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa Lão khoa còn thiếu về số lượng, chưa đáp ứng được nhu cầu chữa bệnh cho NCT; việc khám, chữa bệnh tại nhà cho NCT chưa thực hiện nghiêm túc...
Việc xây dựng quỹ "Chăm sóc và phát huy vai trò NCT" rất quan trọng, trích từ quỹ hỗ trợ hội viên, tổ chức Hội duy trì hoạt động, phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo...Song các cấp Hội cơ sở thực hiện chưa thống nhất, đa số mới chỉ xây dựng quỹ từ trước năm 2005, nhiều UBND tỉnh "dừng" huy động, không hướng dẫn thống nhất việc xây dựng quỹ; tỉnh Đắk Lắk còn yêu cầu các cấp Hội giải thể quỹ. Về cơ bản, việc tuyên truyền, phổ biến, tổ chức tập huấn về Luật NCT và các chế độ chính sách liên quan đến NCT chưa được các bộ, ngành, địa phương quan tâm, nên Luật NCT chưa được phổ biến sâu rộng đến mọi người dân và NCT. Hơn nữa, một số lãnh đạo cơ quan, địa phương chưa quan tâm đầy đủ, thiếu sự đôn đốc, kiểm tra về thực hiện chế độ, chính sách đối với NCT nên nhiều địa phương thực hiện chưa đúng các điều, khoản trong Luật NCT.
Để đưa Luật NCT đi vào cuộc sống, thời gian tới, TW Hội NCT Việt Nam tập trung làm tốt những nhiệm vụ cơ bản, như: Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, vận động, tổ chức nhiều lớp tập huấn về Luật NCT, Chương trình hành động Quốc gia về NCT Việt Nam, phổ biến kĩ các văn bản của Chính phủ, các bộ, ngành chức năng về chính sách đối với NCT đến các cấp Hội và NCT cả nước; Phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các bộ, ngành, đoàn thể liên quan thực hiện tốt các hoạt động chăm sóc và phát huy vai trò NCT và "Tháng hành động vì NCT Việt Nam" hằng năm; Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chế độ, chính sách đã được quy định trong Luật NCT, nhằm phát hiện những vấn đề thiếu sót, bất cập để kiến nghị, đề xuất với các cơ quan chức năng giải quyết kịp thời; Vận động xã hội hoá, huy động mọi nguồn lực xã hội trong nước, quốc tế để chăm sóc sức khoẻ, phụng dưỡng và phát huy vai trò NCT, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống NCT, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
PV: - Xin cảm ơn bà !